Jan Geurtz geeft een lezing in Huize de Beurs. Ik maak er een avondje uit van. Eerst een hapje eten in de stad met mijn geliefde. De lezing begint om 19:30 u. Ik zit tijdens het eten in een ingewikkeld welles-nietes gesprek en kijk ineens verschrikt op: “ hoe laat is het” ? 19:37 uur! Nee! Dat meen je niet! Snel afrekenen. Waar zijn m’n krukken? Heb m’n enkelbanden gescheurd, dus dat schiet lekker op! Nee hè! Aan wie ligt het nu dat we zo de tijd vergeten zijn. Daar komen we niet uit. Komen dus veel te laat een overvolle zaal binnen. Niemand natuurlijk die zijn of haar stoel aanbiedt. grmpfff. Alle mensen in de hele wereld zijn stom en asociaal. Ik strompel met mijn krukken een houten trap op, want daarboven schijnt nog plek te zijn. Oververhit plof ik op een stoel neer, me verontschuldigend voor de vermeende overlast die ik veroorzaak, gooi m’n sjaal en jas en krukken af en kijk en luister: Jan Geurtz…… In alle rust zit hij daar op een podium. Hij poneert een stelling en zwijgt weer even. Je hoort het publiek denken. Hij neemt ons mee in zijn boeken en gedachtenwereld, wat een leuke paradox is gezien de titel van zijn laatste boek: Vrij van gedachten. Voor ik het doorheb word ik meegevoerd in zijn redeneringen. Hij is de ideale verhalenverteller. Vader De Gans die ons een sprookje vertelt. Het sprookje dat ego heet. Nu geloven we nog helemaal in dat sprookje, maar morgen worden we misschien wel wakker en ontdekken we dat dat ego niet meer is dan een identificatie van…. Ja van wat eigenlijk? Jan zet ons telkens op het verkeerde been. Want wie ben jij nu eigenlijk? Je hebt een lichaam (met of zonder gescheurde enkelbanden) en gedachten (want alle mensen die niet opstaan voor gehandicapten zijn nog steeds stom) en emoties (zwaar geïrriteerd dat ik de tijd ben vergeten) en zintuigen (het zweet staat op mijn bovenlip tegen de tijd dat ik op die stoel neerplof) en een bewustzijn die dat kennelijk allemaal tegelijkertijd kan waarnemen.
We doen een oefening. Neem een getal in gedachten tussen de 0 en 100. Ik zie het getal 8 opdoemen voor mijn geestesoog. Wie of wat bepaalt nu dat ik dit getal neem? Dat kan natuurlijk beïnvloed worden door van alles en nogwat. Maar had ik nu ook geen getal kunnen denken? Nee, dat was niet gelukt. Dat getal is met de vraagstelling net zo opdringerig geworden als die roze olifant. Dus heb ik dan enige sturing over mijn gedachten? Nee! Zijn het dan wel mijn gedachten? Kan ik ze mij toeeïgenen? Hoezo maken mensen waarheden van hun gedachten en identificeren ze zich er helemaal mee? En hoe welkom is dat eigenlijk als dat een gedachte is als: “Ik ben waardeloos en ik deug niet”.
Hetzelfde geldt voor je zintuigen. Jan laat ons het volgende filmpje zien:
De holle kant van het masker wordt ineens bol en zelfs de draairichting lijkt even te veranderen. Je weet dat het masker hol is van binnen maar het lukt onze hersenen niet om de vorm van een gezicht hol te maken. Wij hebben zo vaak gezien dat een neus altijd uitsteekt dat onze hersenen graag blijven geloven in deze illusie. Zo mogen we ook even proberen om onze gedachten los te laten en te ervaren hoe we op onze stoel zitten. Maar wie ervaart dat nu? Ervaar ik dat? Nee mijn lichaam ervaart dat, en iets ervaart mijn lichaam. Het heet het hoger bewustzijn. Of je ziel. Of je boeddha natuur. Het is datgene dat kan ervaren dat je een lichaam hebt, dat je gevoelens hebt, dat je gedachten hebt, dat je hier in een zaal zit met allemaal mensen, dat je daar ook weer wat van vindt en bij voelt. En dan is er nog steeds iets die dat allemaal kan ervaren en observeren. Dat hoger bewustzijn. Dat zich nergens mee identificeert. Dat nergens iets van vindt of iets bij voelt. Dat wel heel liefdevol is. Hier dagelijks contact mee maken verrijkt je leven enorm, zegt Jan. Want als je je realiseert dat dat je werkelijke “ik”, is, wat dan ineens “zijn” heet, dan is er weinig nog te vrezen. Dan ken je geen verdriet of eenzaamheid of nare gedachten en dan kun je ook niet sterven. Dat is toch wat je wilt horen? Jan, lieve Jan. Bedankt voor deze boodschap. En wat geweldig dat er hier zoveel mensen in deze zaal zitten die ook open taan voor deze boodschap. Ik wil nog meer van Jan. Zijn eerste boek: Verslaafd aan liefde, heb ik al grijsgelezen. Ik koop nu zijn laatste boek Vrij van gedachten. Ik weet het. Ik ben nog lang niet bevrijdt van dat ego met al haar verslavingen. Want ik heb er weer een nieuwe bij: Verslaafd aan Jan Geurtz.
